Zorg in de palliatieve fase: Leidraad voor Bijna Thuis Huizen

Voor verpleegkundigen, verzorgenden en verpleegkundig specialisten heeft V&VN samen met  Vrijwilligers Palliatieve Terminale Zorg  (VPTZ) een leidraad geschreven over de samenwerking tussen zorgprofessionals en vrijwilligers in de Bijna Thuis Huizen (BTH’s). In een Bijna Thuis Huis is sprake van hospicezorg die voornamelijk bestaat uit informele zorg door deskundige vrijwilligers. 

Nederland kent ongeveer 270 hospices voor palliatieve terminale zorg, verdeeld in drie soorten organisaties: De High Care Hospice (HCH), de Palliatieve Units in het verpleeghuis (PU) en Bijna Thuis Huizen (BTH’s). In de BTH kunnen patiënten in een huiselijke sfeer hun laatste dagen doorbrengen met comfort, nabijheid, waardigheid, respect en deskundige zorg. 

Minimaal verzorgende IG

De leidraad is geschreven in samenwerking met Actiz. Belangrijk punt in de leidraad is dat het minimale niveau van de professional in de nachtzorg die van verzorgende IG moet zijn. 

Hoewel vrijwilligers de basis zijn in een BTH, vindt V&VN dat zij nooit de volledige verantwoordelijkheid kunnen en mogen dragen voor de verpleegkundige zorg ‘Vrijwilligers kunnen nabijheid, emotionele en praktische ondersteuning bieden, maar de aanwezigheid of beschikbaarheid van een professional zorgt ervoor dat de verpleegkundige zorg altijd gewaarborgd blijft. Vrijwilligers zijn absoluut van onmisbare betekenis, maar kunnen niet verplicht worden om de professionele verantwoordelijkheid te dragen.’

Veiligheid

Overdag wordt de verpleegkundige zorg geleverd door een of meerdere professionals vanuit een wijkteam van een zorgorganisatie. Zij zijn aanwezig voor de noodzakelijke zorgmomenten en direct oproepbaar voor de onplanbare zorg. Omdat uit een rondgang onder de vrijwilligers blijkt dat zij zich niet veilig voelen als zij in de nacht de verantwoordelijkheid dragen, is het essentieel dat er  gedurende de gehele nacht een professionele zorgverlener direct beschikbaar is. Dit vanwege de kwaliteit van zorg, de continuïteit en veiligheid en ondersteuning van vrijwilliger. 

In de leidraad staat V&VN, VPTZ en Actiz staat dat het minimale niveau van de professional in de nacht verzorgende IG moet zijn.  ‘Een vrijwilliger kan ondersteunend aanwezig zijn maar kan en mag niet de verantwoordelijkheid dragen.’

Tenslotte staat in de leidraad wel een uitzondering: Als vrijwilligers aangeven dat zij de verantwoordelijkheid gedurende de nacht wél op zich kunnen en willen nemen, is het mogelijk om daar onderling -in afstemming met de betrokken zorgaanbieder- afspraken over te maken. 

Lees hier de hele leidraad