Smarthouse valt in de smaak bij mbo-v-studenten: 'Cool!'

Het MBO College West heeft een speciaal lokkertje voor onder anderen aankomende mbo-v-studenten: het Smarthouse. In het Amphia Ziekenhuis begint het behoud van nieuwe collega’s op hun eerste werkdag: met een leerzame 'bootcamp'. Het zijn twee bijzondere praktijkvoorbeelden om nieuwe zorgcollega’s te werven én te behouden.

Het Smarthouse is een complete woning ingericht op de begane grond van MBO College West. Aan de Laan van Spartaan in Amsterdam heeft het College alle technologie verzameld die denkbaar is om cliënten langer thuis te laten wonen. Studenten van de opleidingen verpleegkunde, verzorgende IG, maatschappelijke zorg en doktersassistent leren ermee te werken. Van zorgrobot, medicijndispenser en slim fornuis tot sprekende magnetron en bewegings- en valsensoren. Ze leren ook hoe ze cliënten daarmee vertrouwd kunnen maken. Het Smarthouse is bovendien een proeftuin. De studenten onderzoeken wat werkt en wat niet.

‘Technologie maakt leren leuk’

Het Smarthouse is betrekkelijk nieuw. De officiële opening was in november 2024. “We misten naast zorg en welzijn de componenten wonen en techniek in de opleiding”, vertelt Helena Schuengel, programmamanager Zorg & Welzijn op het MBO College West (onderdeel van het ROC van Amsterdam- Flevoland). “Bovendien wilden we in kaart brengen welke techniek nodig is om wonen, zorg en welzijn te optimaliseren. En: kunnen studenten de technologie ook gebruiken?”

“Werken met nieuwe technologie maakt leren leuk, waardoor mogelijk minder studenten uitvallen”, zegt Helena. “Studenten leren onderzoekend te zijn. Belangrijk is ook de omgangskunde met cliënten. Je moet erachter komen wat ze wel en niet kunnen en ze uitleggen hoe ze de apparatuur kunnen gebruiken.”

Het uitgangspunt is altijd een casus met een cliënt. Helena: “Welke zorg heeft iemand nodig, welke techniek past daarbij? In eerste instantie hebben we daarvoor met behulp van AI, kunstmatige intelligentie, twee digitale cliënten gebouwd. Een man met een gezonde partner die door een dwarslaesie rolstoelgebonden is. Daarnaast een oudere vrouw met een niet-westerse achtergrond en dementie. Zij hebben uiteenlopende hulpvragen en behoeften. Hulp bij het koken, een slim bed, maar ook basale vaardigheden om zelfstandig te leven.” 

Op termijn wil het Smarthouse ‘echte mensen’ als voorbeeld inzetten. Nu al bezoeken leden van Cliëntenbelang Amsterdam het Smarthouse. Studenten geven rondleidingen. Helena: “Deze ervaringsdeskundigen vinden dat super. Voor studenten is dat contact ook belangrijk.”

Artikel gaat verder na onderstaand kader.

‘Beetje eng’

De studenten zijn heel enthousiast over het Smarthouse. Helena: ”We laten ze eerst zelf ervaren hoe het is om fysieke beperkingen te hebben. Dat doen we met een GERT-pak, een ‘ouderdomspak’. In zo’n pak kun je voelen hoe het is om bijvoorbeeld eenzijdig verlamd te zijn, of wat er gebeurt als je parkinson hebt.”

Rayan Baghdadi, eerstejaars verpleegkunde, is zo’n enthousiaste student. Hij keek zijn ogen uit in het Smarthouse. “Ik wist niet dat zorgtechnologie al zo ver is. Ik vond het super om zelf te ervaren hoe het voelt oud te zijn met een beperking.”

De kennismaking met zorgtechnologie vindt hij een verrijking van de opleiding. “Het is fijn om te zien dat technologie ouderen kan helpen meer zelf te doen. Maar ook hoe techniek mij kan helpen en ondersteunen.” Zorgrobots fascineren hem wel. “Ik vind ze cool, maar ik kan me voorstellen dat ouderen ze een beetje eng vinden.”

Van blijvende waarde

Tot nu toe hebben vooral eerstejaars gewerkt in het Smarthouse. Ze geven de lessen een 3,98 op een schaal van 5. De opzet is dat alle studenten er elk jaar een periode aan de slag gaan. In het eerste jaar een kennismaking. Daarna het onderzoeken van een casus, inhoudelijk gekoppeld aan de opleidingsrichting. In de derde periode moeten studenten zelf met een casus komen. In de laatste periode moeten ze er een opdracht uitvoeren.

Leren in het Smarthouse moet een onderzoekende houding van studenten stimuleren. Technologie kan de werkdruk in de zorg verminderen. Helena: “We hebben te maken met een snelgroeiende groep ouderen. Zij denken na hoe ze langer zelfstandig kunnen wonen. Hoe kunnen we daarbij helpen? We moeten in overleg met hen en hun mantelzorgers zien welke zorg nodig is en welke middelen ze kunnen gebruiken.”

Het Smarthouse verzamelt en onderzoekt de nu beschikbare middelen. “Ontwikkelingen gaan snel. Veel apparaten die nu nieuw zijn, kunnen volgend jaar verouderd zijn. Voor ons is het een uitdaging te zien wat blijvend van waarde is voor cliënt en mantelzorger.”

Bron artikel: V&VN Magazine 2-2025 Tekst: Rudolf Kleijn | Beeld: Martin Dijkstra

Lees volgende week deel 2: zij-instromer Theo Loonen-van Bokhoven voelde zich snel thuis in het Amphia Ziekenhuis dankzij een intensieve bootcamp.