Duurzame zorg
Samen voor duurzame zorg
De klimaatcrisis is op dit moment de grootste bedreiging voor de volksgezondheid. De Nederlandse zorgsector is verantwoordelijk voor 7 procent van de nationale CO2-uitstoot en 4 procent van al het afval in Nederland. Dit staat gelijk aan de uitstoot van 19 miljoen huishoudens (Jurjen et al, 2024). Het verduurzamen van onze sector is daarom van groot maatschappelijk belang. Maar hoe pakken we dat aan? Wat gebeurt er al? En vooral: wat kun jij zelf doen?
Tip: deze pagina wordt regelmatig geüpdatet met inspiratie en activiteiten rondom duurzaamheid. Houd 'm daarom in de gaten!
In de Green Deal Duurzame Zorg is afgesproken dat ziekenhuizen, overheden, zorginstellingen en andere organisaties, waaronder V&VN, ernaar streven om de zorgsector te verduurzamen. V&VN draagt bij aan de transformatie naar duurzame zorg, en minder negatieve invloed op het klimaat, milieu en leefomgeving. Ook als zorgprofessional ben je (mede)verantwoordelijk voor het bevorderen van de planetaire gezondheid. Maar hoe doe je dat, de zorg verduurzamen? Wat kan jij daarin betekenen? Om je daarbij een handje te helpen, vind je op deze pagina handige tips en inspiratie.
Er zijn talloze voorbeelden van groene initiatieven in de verpleegkundige sector. Ze zijn afkomstig uit ziekenhuizen, de wijk, verpleeghuizen, de geestelijke gezondheidszorg en verstandelijke gehandicaptenzorg. We hebben er een aantal voor je op een rij gezet.
Checklist:
20 praktische tips
Ga aan de slag met het verduurzamen van je afdeling met de Groene Checklist. Ontwikkeld door Spaarne Gasthuis en OLVG. Bekijk de checklist.
Symposium: 'Groene verpleegkundige (acute) zorg'
14 mei 2025 | Lezingen & workshops, netwerken | Oplossingen voor verduurzamen van de zorg. Bekijk het symposium.
Nieuwe duurzaamheidseisen van de Milieuthermometer
Wil jij weten aan welke nieuwe eisen jouw (zorg)organisatie moet voldoen om een certificaat te behalen of behouden? Check de nieuwe eisen van de Milieuthermometer!
Over hoeveel invloed jij als verpleegkundige kunt hebben op het verduurzamen van de zorg. Bekijk de video op YouTube.
Inspirerende voorbeelden uit de langdurige zorg, van o.a. Zorggroep Zaanstreek en Cicero. Bekijk de video op YouTube.
In deze aflevering van de podcast Oplossing Gezocht wordt onderzocht of de zorg milieuvriendelijker kan. Bekijk de video via Nemo Kennislink.
Korte aflevering over de enorme hoeveelheid afval in de zorg, en wat de alternatieven zijn. Bekijk de video op NPO.
Verslag over de laatste stand van zaken om de CO2-voetafdruk van de zorg te verkleinen. Bekijk het boek op BSL.
"GFT scheiden en het samen verwerken tot compost is duurzaam, verbindend en goed voor de mentale gezondheid. De infographic laat in 6 stappen zien hoe het werkt”, vertelt Angela de Wild-Heikoop, Psychiatrisch Verpleegkundige bij Eleos
Hoe kun je zelf de zorg verduurzamen?
- De eerste stap naar duurzamere zorg is bewustwording. Ga eens na bij jezelf: hoe bewust ben jij als zorgprofessional al bezig met duurzaamheid? En hoe zit dat met je collega's?
Je kunt klein beginnen:
- Mail minder (een mail sturen kost CO2).
- Gebruik een herbruikbare waterfles.
- Zet lampen uit als er niemand meer in de ruimte is.
- Vervang wegwerpbekers door mokken van aardewerk.
- Ga als het kan met de fiets naar je werk.
- Eet vaker veganistisch of vegetarisch.
- Gebruik de Groene Checklist om aan de slag te gaan met het verduurzamen van je afdeling.
- Wil je het groter aanpakken? Begin samen met je collega's een Green Team. Hoe je dat doet, lees je hier: Green Team Routekaart - Groene Zorg Alliantie
- Ga geregeld naar deze themapagina voor meer tips en inspiratie!
Inspirerende voorbeelden uit V&VN Magazine
“We hebben snel veel bereikt”, vertelt gespecialiseerd verpleegkundige Catharien Schreuder (52). “Misschien was de tijd wel rijp.” Catharien werkt op de dialyse-afdeling van ziekenhuis Rijnstate. Ze is medeoprichter van het Green Team van de afdeling.
“Endoscopie-afdelingen en de operatiekamers behoren tot de vervuilendste afdelingen van het ziekenhuis. We zagen snel mogelijkheden tot verbetering,” vertelt Daniëlle Catsburg (33). “We hebben in het eerste jaar al veel bereikt.”
De zorg is er om mensen beter te maken. Maar de zorg is zelf helemaal niet zo gezond. De sector produceert elk jaar ruim 300 miljoen kilo afval en bijna net zoveel broeikasgassen als de luchtvaart. Dat moet én kan anders, vindt Annemarie Bergsma.
Wat doet V&VN voor duurzamere zorg?
V&VN ondersteunt verpleegkundigen, verzorgenden en verpleegkundig specialisten in de overgang naar een duurzamere manier van werken. Daar zetten we vaart achter, want het streven is dat de zorg in 2030 55% minder directe CO2-uitstoot, en in 2050 volledig klimaatneutraal is. Aan de bak dus!
Voor 2025 staan in ieder geval de volgende projecten op de agenda van het Kennisinstituut V&VN:
- We organiseren in het najaar van 2025 een gratis congres ‘Duurzame zorg’ voor de beroepsgroep, waar we onze bevindingen met elkaar kunnen delen, en elkaar kunnen inspireren. Meer informatie volgt op deze pagina.
- We richten een V&VN Green Team op met leden uit alle sectoren, om zorgprofessionals te ondersteunen bij duurzamere toepassingen in hun organisatie.
- We verzamelen goede voorbeelden van duurzame zorg uit de sector en delen de mooiste op deze pagina.
- We werken toe naar het lanceren van een platform waar jullie (onder andere) terechtkunnen voor uitwisseling van mooie initiatieven. Zo blijven we elkaar inspireren om de zorg te verduurzamen.
- We doen onderzoek naar jullie behoeften op het gebied van hulp voor het verduurzamen van de zorg. Met die kennis maken we kennisproducten, die te vinden zullen zijn deze pagina.
Samen gaan we voor duurzame zorg!
Samen maken we de zorg beter. Word lid!
Wij zijn de verpleegkundigen, verzorgenden IG en verpleegkundig specialisten van Nederland. Verenigd in V&VN zetten we ons in voor (kennis)ontwikkeling en het versterken en positioneren van onze beroepen. Wil jij zeggenschap over jouw vak? Sluit je dan bij V&VN aan! Met ruim 100.000 leden vormen we één krachtige stem. Van de werkvloer tot in politiek Den Haag.
