Wijkverpleging verschraalt, tekort aan beschermingsmiddelen

In veel wijken krijgen cliënten de komende tijd beduidend minder zorg dan ze gewend zijn als gevolg van de coronacrisis. Op die manier moet de kans op besmetting van kwetsbare ouderen, én van verpleegkundigen en verzorgenden, zo veel mogelijk worden beperkt. Dit leidt in de praktijk tot verschraling. Daarnaast is er in de wijk nog steeds een groot tekort aan persoonlijke beschermingsmiddelen: “Ondanks alle waardering voor de zorg, voel ik mij behoorlijk in de kou staan!”

Op het meldpunt van V&VN en op social media vragen veel collega’s zich af hoe je de zorg nóg verder kunt afbouwen: “Alsof er overbodige zorg werd geleverd! De zorg die mensen krijgen is al minimaal. Als je afschaalt blijft er helemaal niks over.” Een collega die als casemanager patiënten thuis ondersteunt met palliatief terminale zorg zegt dat hij geen persoonlijke intakes en huisbezoeken meer mag doen: “Alles moet via de telefoon, het is zo ongelofelijk onpersoonlijk.”

Bij een andere collega wordt 24-uurs palliatieve zorg niet langer verleend: “Waarom wordt er niet getest? We ontnemen onze cliënten de kans op een waardig afscheid, terwijl dat misschien niet zou hoeven.” Begrip voor de afschaling is er ook: “Er zijn genoeg cliënten die meerdere keren per week worden gedoucht, maar dit zou prima naar één keer per week kunnen.” Een ander: “Wij zijn potentiële ziekteoverbrengers. Moeten ouderen onnodig dit risico lopen?”

Boosheid om tekort aan PBM’s

In vrijwel alle meldingen uit de wijk klinkt grote bezorgdheid door over de tekorten aan persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM): “Ik ben echt heel bang.” “Er is corona in een flat waar ik werk en er zijn geen beschermende middelen! Cliënten van een gezin zijn allemaal ziek en hoesten mij voortdurend in mijn gezicht.” Een ander: “We hebben nog een paar chirurgische mondkapjes, niet meer dan voor twee dagen. De handalcohol is ook bijna op. Er is niks leverbaar.”

Ook zijn er collega’s die vertellen dat ze opdracht krijgen om te werken zonder beschermingsmiddelen: “Ons coronabeleid is anders (dan het RIVM adviseert). De cliënt moet koorts hebben of er moet vastgesteld zijn dat er sprake is van corona. Dat betekent dat collega’s eerst onbeschermd zorg moeten leveren. Ik heb me hier duidelijk over uitgesproken. Mijn collega’s durven geen ‘nee’ te zeggen tegen leidinggevenden. Ik ben bezorgd, boos en verdrietig. Wat is onze gezondheid waard?”

Liever goede bescherming dan applaus

Veel collega’s stellen dat ze meer hebben aan goede bescherming dan aan applaus: “Er is nu ook een tekort aan handschoenen en handalcohol. We kunnen alleen maar aanhoren hoe goed we bezig zijn en hoeveel respect ze voor ons hebben. Daar hebben we veel aan!” Door de tekorten komen de grenzen van zorg in zicht, zegt een verpleegkundige: “We hebben afgesproken dat wanneer er geen PBM’s zijn terwijl deze volgens de richtlijn wel nodig zijn, de zorg niet wordt geleverd.” Bij een collega zijn die grenzen al bereikt: “Als wij een patiënt met corona hebben, moeten wij meteen de zorg stoppen omdat wij gewoon geen beschermingsmiddelen voor onszelf hebben. Dit zorgt ervoor dat de ziekenhuizen veel sneller volstromen.”

Zzp’ers in de knel

Zzp’ers melden via ons meldpunt dat zij door de afschaling in de problemen komen: “We komen zo niet aan onze uren. Dan moeten we dus bijspringen in andere wijken om nog aan uren te komen. Dat is voor mijn gevoel nog onveiliger voor mij en de cliënten.” Een ander: “Alle planbare zorg komt te vervallen waardoor mijn werkzaamheden stoppen.”

Een zzp’er zegt zelfs niet meer te mogen werken naar aanleiding van vragen over beschermende middelen: “Ik heb keer op keer gevraagd wanneer we beschermende middelen zouden krijgen, maar daar nooit echt een antwoord op gekregen. ‘We moeten ons niet bang laten maken’ kreeg ik te horen. En eergisteren kreeg ik via WhatsApp de boodschap dat ik niet meer word ingepland. Ik werk al 1,5 jaar voor deze organisatie!”

Prioriteit: maskers, maskers, maskers

Ook in deze crisis is het belangrijk dat kwetsbare cliënten goede zorg kunnen krijgen. Zeker als zij geen mantelzorgers (meer) hebben om hen te helpen bij hun primaire levensbehoeften. Verpleegkundigen en verzorgenden moeten wel de middelen hebben om die zorg op een veilige en verantwoorde manier te kunnen leveren. Van maskers en spatbrillen tot desinfecterende handgels en schorten. Dat mogen verpleegkundigen en verzorgenden verwachten van werkgevers en de overheid. Daar krijgen we de meeste meldingen over. Daar zit onze grootste zorg. Daar hameren we dus ook onafgebroken op richting het ministerie, samen met de bonden, artsen, werkgevers en andere betrokken partijen. Want dit is het belangrijkste probleem dat nu moet worden opgelost.

De beschikbaar komende beschermingsmiddelen worden regionaal verdeeld via de GGD/GHOR en ROAZ. Daar kan je werkgever terecht voor PBM’s. Vraag aan je werkgever of dit al gebeurt. En blijf dit vragen zolang er nog niet voldoende beschermende middelen zijn. Bemoei je ermee!