Mijn antennes staan op z’n alertst

“Aaaaaah!” Het overleg met een collega over de behandeling van een gezamenlijke cliënt wordt bruut verstoord door een ijselijke kreet. 

We zitten in het gebouw van de medische dienst. Dat bevindt zich tussen twee woningen in en staat recht tegenover de dagbesteding van de zorginstelling. Het geschreeuw zwelt aan en lijkt nu van twee kanten te komen. Met opgetrokken wenkbrauwen kijken we elkaar aan, terwijl we ons beiden hetzelfde afvragen: is het foute boel daarbuiten? Moeten we actie ondernemen?

Natuurlijk komt het wel vaker voor: het plotseling horen van geluiden die ik niet direct kan plaatsen. Dat hoort er gewoonweg bij wanneer je werkt in een organisatie voor mensen met een verstandelijke beperking. Niet iedereen heeft nu eenmaal de mogelijkheid om zich via gesproken taal uit te drukken, maar geluid maken kunnen de meeste cliënten als de beste. 

Daarbij is het helemaal niet zo vreemd dat ik zelf meteen denk aan een fikse ruzie, of erger. Ik heb in mijn werk geregeld te maken met frustratie, angst, verdriet, woede en andere emoties die er met veel bombarie uitkomen. 

Fikse bedreigingen

Onlangs nog kreeg ik aardig wat naar mijn hoofd geslingerd van een cliënt die ik een vervelende boodschap moest brengen. Een “achterlijk wijf” was ik (met direct vóór het woord ‘wijf’ nog een toevoeging die ik voor de netheid hier maar even weglaat). Daaraan werden vervolgens enkele fikse bedreigingen en bijna een flinke uithaal toegevoegd. Het pakket ellende was compleet: een nare situatie voor iedereen die erbij betrokken was. 

Mijn alertste antennes voor het risico op agressie staan dus behoorlijk aan, merk ik. Wanneer het geschreeuw niet langer te negeren is, staan mijn collega en ik op. We lopen de gang op richting de voordeur van het gebouw. Die deur bestaat bijna geheel uit gespiegeld glas. Hierdoor kunnen wij wél zien wat er buiten gebeurt, maar andersom kan niemand naar binnen kijken. 

Pompons

Direct verschijnt bij ons allebei een heel brede glimlach op het gezicht. Niemand is boos, verdrietig of gefrustreerd. Er is ook geen ruzie. Sterker nog, het tegenovergestelde is het geval: een jonge vrouw met het syndroom van Down neemt één voor één al haar begeleiders mee naar buiten, om daar heel uitbundig met hen te gaan staan dansen. Ze zwaait met haar knalrode pompons heen en weer alsof haar leven ervan afhangt en schreeuwt het uit van plezier: “Aaaaaah!”

Zonder iets te zeggen blijven mijn collega en ik een paar minuten staan kijken naar dit prachtige moment van puur geluk.