‘Groei aantal verpleegkundig specialisten kan druk op huisartsen wegnemen’

In één week kreeg de pas afgestudeerde verpleegkundig specialist Jolet Wiering-Muurling te horen dat V&VN Verpleegkundig Specialisten haar onderzoekscriptie heeft genomineerd als beste afstudeerscriptie én dat ze de 6.000ste wettelijk geregistreerde verpleegkundig specialist is.

“Eind augustus ben ik afgestudeerd als verpleegkundig specialist AGZ met als expertise wond en dermatologie. Nog vóór de diploma-uitreiking heb ik me geregistreerd in het Verpleegkundig Specialisten Register. Dan was dat maar vast in gang gezet! Want alleen zo kon ik wettelijk erkend als zelfstandig behandelaar aan de slag”, vertelt Jolet (42), die voor VVT-instelling Icare in Drenthe werkt in de wijkverpleging.

Kort na haar registratie liet de V&VN-afdeling Verpleegkundig Specialisten haar weten dat ze is genomineerd voor de beste afstudeerscriptie. Een wetenschapscommissie heeft uit de scripties van verpleegkundigen in opleiding tot specialist de beste vijf geselecteerd. Jolet: “Vrijdag 10 oktober mag ik mijn onderzoek pitchen op het jaarcongres van V&VN VS.”

Gedeelde wondzorg

Ze heeft onderzoek gedaan naar patiënten die zelf hun wond verbinden. “Patiënten moeten steeds meer zelf doen en in de wondzorg zijn daarvoor veel mogelijkheden. Maar dat vinden we als beroepsgroep ook wel weer spannend. Bij welke patiënt is zogenoemde gedeelde wondzorg mogelijk en bij welke niet? Hoe geef je de patiënt de beste voorlichting? Waar heeft de patiënt behoefte aan?” Vragen die spelen bij wondverpleegkundigen, maar waarop in Nederland geen eenduidige antwoorden bestonden. Ook was er geen gestructureerde planmatige aanpak (methodische begeleiding) bekend.

Jolet: “Ik heb daarom een stappenplan ontwikkeld dat is gebaseerd op tools die in het buitenland wel al bestaan. Want uit mijn onderzoek bleek dat wondexperts behoefte hebben aan zulke handvatten. Dat begint bij het selecteren van patiënten die geschikt zijn voor gedeelde wondzorg. Daarna bepaal je de begeleiding van de patiënt. Zowel in de zin van voorlichting als in het wegnemen van zorgen of angsten. Je moet eerst inzicht bij de patiënt creëren voordat je heel praktisch de uitvoering van de wondbehandeling kunt gaan uitleggen. Mijn stappenplan bevat ook een moment waarin je samen met de patiënt de wondgenezing evalueert en hoe de patiënt het zelf behandelen van de wond heeft ervaren.”

Zelfstandig behandelaar

Jolet kijkt ernaar uit om als verpleegkundig specialist meer verantwoordelijkheid op te pakken. “Bij Icare hebben we net een contract met Ziekenhuis op Wielen gesloten, dus we zijn nu een Ziekenhuis op Wielen-organisatie voor wond en dermatologie. Daarvoor is een verpleegkundig specialist nodig die zelfstandig behandelaar in de eerste lijn wordt op een dbc-financiering. Daar word ik heel enthousiast van. Ik zie dit als een mooie kans om mijn expertise uit te breiden en patiënten nog beter van dienst te zijn in een zelfstandige behandelrol.”

Ze vindt het ook leuk dat ze in haar nieuwe functie met klinisch redeneren gezondheidsproblemen breder kan gaan aanpakken. “Het komt nu al voor dat ik naar de longen sta te luisteren of een buikonderzoek uitvoer omdat een patiënt nog veel meer klachten heeft dan een wond of huidproblemen.”

Dankzij haar lidmaatschap van V&VN Wondexpertise en V&VN Verpleegkundig Specialisten kan Jolet ervaring uitwisselen met collega’s. “En door de deelname van Icare aan Ziekenhuis op Wielen werk ik als verpleegkundig specialist wondzorg samen met andere verpleegkundig specialisten met deze expertise. In het Noord-Nederland hebben we bovendien het samenwerkingsverband Verpleegkundige Topzorg: verpleegkundig specialisten van verschillende organisaties kunnen zo worden uitgeleend aan organisaties die geen verpleegkundig specialist hebben. Daar participeer ik ook in.”

Steeds belangrijkere positie

De laatste jaren groeit het aantal verpleegkundig specialisten snel. Dat Jolet de 6.000ste geregistreerde verpleegkundig specialist is, is een prachtige mijlpaal. De beroepsgroep neemt in de zorg een steeds zichtbaardere en belangrijkere positie in, beaamt Jolet. “Volgens mij is die groei echt nodig om de druk op ziekenhuizen en huisartsen weg te nemen. Ik denk dat wij als verpleegkundigen al veel in onze mars hebben, maar dat wij als verpleegkundig specialist op het medisch domein zeker óók onze kennis en kunde effectief kunnen inzetten.”

In Drenthe is het huisartsentekort nijpend, vertelt Jolet. “Voor patiënten is het vaak lastig om een afspraak met een huisarts te maken, of om alleen al een huisarts te vinden. In mijn werkgebied loopt daarom een aantal pilots om de verpleegkundig specialist in de eerste lijn te positioneren.” Collega’s van Jolet doen aan die pilots mee en ze ziet en hoort dat hun rol en expertise wordt erkend en gewaardeerd. “Het hoeft echt niet altijd een specialist ouderengeneeskunde te zijn die wordt ingezet. Een verpleegkundig specialist kan net zo goed worden ingeschakeld. En daarvan wordt steeds meer gebruikgemaakt.”