Medicatieoverdracht

Wat speelt er?
Verpleegkundigen en verzorgenden gebruiken bij het toedienen van medicatie een toedienlijst. Door het aftekenen op de toedienlijst is voor iedereen duidelijk dat het medicijn is gegeven. Hier loop je als toediener regelmatig tegen knelpunten aan:

• Het is lastig een compleet overzicht te krijgen van alle toe te dienen medicatie, met name in overdrachtssituaties (in nacht, avond weekend)
• Indien er wordt gewerkt met een papieren toedienlijst, kost het veel tijd en moeite om deze kloppend en op tijd beschikbaar te hebben. 
• Het bestaan van meerdere toedienlijsten naast elkaar als er meerdere voorschrijvers (zoals huisarts en trombosedienst) en apotheken betrokken zijn.
• Toedieningen worden vaak niet overgedragen wanneer een patiënt over gaat van de ene zorgorganisatie naar de andere.

Wat gebeurt er in het programma?

Er worden nu afspraken gemaakt over welke informatie nodig is op de digitale toedienlijst, en via welke digitale route informatie beschikbaar is voor een toediener. Zo zal de uitwisseling in de toekomst verlopen via Landelijk Schakelpunt (LSP).

Wat doet V&VN klankbordgroep

• We inventariseren hoe de huidige toedienlijst wordt gebruikt bij overdracht tussen zorginstellingen
• We kijken mee naar de digitale opzet van de toedienlijst en de benodigde informatie daarop.
• We checken of de verantwoordelijkheden over medicatieoverdracht goed zijn beschreven.
• We denken mee om ervoor te zorgen dat ook de ambulant werkende verpleegkundige op een makkelijke manier toegang kan krijgen tot medicatiegegevens, ook bij de patiënt thuis.

Wat speelt er?
De arts en ook de verpleegkundig specialist heeft een zelfstandige bevoegdheid om medicatie (voor bepaalde groep) voor te schrijven. Het beschikken over een actueel medicatieoverzicht is essentieel voor medicatiebewaking.

In de praktijk lopen zij hierbij tegen knelpunten aan zoals: 

• Ontbreken van een actueel overzicht van medicatie bij meerdere voorschrijvers en bekendheid wie de oorspronkelijke voorschrijver is.
• Voortzetten van medicatie bij overdrachtssituaties.

Wat gebeurt er in het programma?

Er worden afspraken gemaakt over hoe informatie over medicatie wordt uitgewisseld met apotheek en andere voorschrijvers. En hoe het gebruik van medicatie door patiënt kan worden geverifieerd.

Wat doet V&VN klankbordgroep?

• We hebben in kaart gebracht hoe het voorschrijven door de VS verloopt in verschillende sectoren en brengen dit in bij het programma.
• Vervolgens toetsen we de afspraken die zijn gemaakt in het programma bij de klankbordgroep
• Specifieke knelpunten voor verpleegkundig specialisten worden onder de aandacht gebracht.

Bij de zorg rondom medicatie is altijd een apotheek betrokken, dit kan de apotheek in de buurt zijn, de apotheek van de polikliniek of een landelijk apotheek.

Als er meerdere apotheken betrokken zijn is, is niet altijd helder wie overzicht houdt over alle verstrekte medicatie.

Wat gebeurt er in het programma?
Er worden afspraken gemaakt over verantwoordelijkheden als er meerdere apotheken aanwezig zijn.

Wat doet V&VN klankbordgroep

• In kaart brengen welke knelpunten erbij de verstrekking van de toedienlijst (zoals het hebben van meerdere toedienlijsten) door de apotheek zijn.
• Afspraken maken over de gegevens die van belangrijk om uit te wisselen tussen apotheek en toediener.

Als het hele proces goed is verlopen krijgt/neemt de patiënt de juiste medicatie. Hiervoor moet de patiënt toestemming geven aan zorgverleners om medicatiegegevens in te kunnen zien.

Knelpunten in de praktijk

• Lang niet alle patiënten hebben toestemming gegeven voor het delen van informatie.
• Welke zorgverleners allemaal betrokken zijn bij de zorg rondom medicatieoverdracht is niet inzichtelijk. Zo komt het voor dat huisarts niet weet dat patiënt ondersteuning van ggz-verpleegkundige krijgt en weet de trombosedienst niet altijd dat er wijkverpleegkundige medicatie toedient.
• Patiënten gebruiken soms ook zelfzorgmedicatie die zelf is aangeschaft bij een drogist. Dit kan zorgen voor gevaarlijke situaties als die niet bij de voorschrijver, verstrekker of toediener bekend is.

Wat gebeurt er in het programma?

• Patiëntenorganisaties gaan zorgen voor richtlijnen voor patiënten, zodat zij weten wat de consequenties zijn als zij geen toestemming geven voor toegang tot medicatiegegevens
• Landelijk wordt m.b.v. patiënten casuïstiek gekeken hoe het geven van toestemming beter kan worden geregeld

Wat doet V&VN klankbordgroep

We hebben onder andere geadviseerd om naast de voorschrijver en apotheek ook gegevens uit te wisselen over betrokken toedieners.