Geschiedenis van de jeugdverpleegkundige
- 20 oktober 2025
- Nieuwsbericht
- M&G Jeugdverpleegkundigen
Foto Aafke Gesina van Hulst, Florence Nightingale Instituut
Aafke Gesina van Hulst (1868-1930) kan met recht gezien worden als de grondlegger van de Nederlandse jeugdverpleegkundige. Zij startte rond 1890 in Noord Holland met moeder-cursussen en consultatiebureaus om de grote zuigelingensterfte (136 op de 1000 geboortes) tegen te gaan. Haar inspiratie haalde ze uit Engeland, waar consultatiebureaus al langer bestonden. Ze was fervent voorstander van hygiëne en borstvoeding, want die is goedkoop en veilig en tegen de onhygiënische fopspeen en strak inbakeren. Rond 1920 schreef ze het boek ‘Rust, Reinheid en Regelmaat’, waar hele generaties mee groot geworden zijn.
Maar bovenal was Van Hulst een bevlogen voorstander van goede scholing en gedegen randvoorwaarden voor verpleegkundigen. In 1894 richtte ze in Harlingen de eerste kruisvereniging op en trok het hele land door om propaganda te maken; andere plaatsen volgden al snel. In de loop der jaren wordt zuigelingenzorg eerst uitgebreid met peuterzorg en later ook met schoolgezondheidszorg, weliswaar eerst alleen op gemeentelijke scholen en na WO II op alle scholen. Door het samengaan van sociaalverpleegkundigen-jeugd en wijkverpleegkundigen-jeugd is rond 2000 het vakgebied jeugdverpleegkundige onstaan. Een jong beroep met een meer dan honderjarige voorgeschiedenis gebouwd op de schouders van wijkverpleegkundigen en sociaalverpleegkundigen.
