Van ijs in de wijk naar een congres over kwaliteit

Ervaring van Maaike Strikwerda-Wichers, verpleegkundige in de wijk in Apeldoorn

Hoe maak jij het verschil voor jouw cliënt of patiënt? Dat was de vraag van V&VN om een kaart te winnen voor het 3-daagse International Forum on Quality & Safety in Healthcare in Amsterdam. Die kaart won ik. Ik vertel je graag hoe ik het ervaren heb!

Mijn naam is Maaike, en ik werk met veel plezier als Verpleegkundige in de Wijk in het mooie Apeldoorn. Ik durf wel te zeggen dat ik een praktisch ingesteld mens ben. In mijn werk denk ik ook absoluut dat “het de kleine dingen zijn die het doen”. Daarnaast ben ik ook nuchter. Ik kom uit het Noorden en daar geldt: doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg. Zo ben ik eens op een warme zomerdag voor een aan huis gekluisterde dementerende dame naar de ijswinkel gefietst om voor haar een ijsje te halen. Daar had ze toch zo'n zin in zei ze. Voor mij zijn de stralende ogen in zo'n geval de grootste beloning.

Vertaalapp en sjieke jurk

Ik ben me eens gaan verdiepen in dat congres en kreeg wel wat twijfel! Wat moest ik daar als doodgewone verpleegkundige die gewoonlijk al zingend door Apeldoorn fietst om cliënten te verzorgen? Zou het geen hoop blabla zijn van mensen die nooit met bloed en poep op de werkvloer in aanraking kwamen? Maar ik vond het ook wel reuzespannend, een dag naar de RAI in Amsterdam tussen de hoge heren, lezingen bezoeken die allemaal in het Engels zouden zijn. Bewapend met een vertaalapp op mijn telefoon toog ik in mijn sjieke jurk naar het congres. Ik waande me helemaal een vrouw van de wereld, heerlijk voor een dagje! En wat had ik te verliezen?

Een warm welkom

De opening van de dag was centraal in de grote hal. En dan bedoel ik dus groot. Met 3500 mensen. Met een enorm filmscherm zodat iedereen het goed kon zien. Geluid was perfect. En omdat wij als zorgmedewerkers niet altijd de waardering krijgen die we verdienen aldus de spreker, werden we gevraagd om 4 mensen in jouw directe nabijheid de hand te schudden, in de ogen te kijken en te zeggen:”Thank you for the work you do”. Er werd ingegaan op zorgen voor onszelf. Hebben wij wel eens stress? Weten wij wat dat met gezondheid doet? (gelach in de zaal) De boodschap was: Look after yourself; be brave enough to ask for help; look after each other. Wat een mooie boodschappen vond ik dat. En het is eigenlijk hartstikke simpel, want alleen als we met zijn allen voor onszelf zorgen, kunnen we met zijn allen voor al onze patiënten zorgen.

Ook werd er verteld over de fixed- en growth mindset. Een fixed mindset beperkt je in vooruitgang of verandering omdat je denkt dat iets is zoals het is. Een growth mindset staat open voor andere zienswijzen en in groei. Ook werd benadrukt dat daar geen goed of fout aan is. Dat het ook geen statisch gegeven is. Maar dat het wel een keuze is. Het is een keuze om open te staan.

Mijn angst voor loze blabla van hoge heren was ongegrond. Ik ervoer juist het tegendeel. De aankomst voelde al als een warm bad. Iedereen werd warm verwelkomd met een badge en een boekje. Goed geregeld, dat was aan alles te merken. De sfeer was echt leuk, al die verschillende mensen uit verschillende landen met maar één missie: de kwaliteit en veiligheid voor de patiënt verbeteren. Dat voelde echt als bindende factor. Ook Mijn angst voor het Engels was zó verdwenen. Af en toe een woordje opgezocht op de vertaalapp maar het was echt heel goed te volgen. Halverwege de dag dacht ik ineens verbaasd “Verrek, ik luister naar iets in het Engels en ik denk er niet eens over na!”.

Kwetsbaarheid en ongehoorzaam zijn

Ik volgde in totaal vier lezingen. Als eerste een van twee gynaecologen die het Nederlandse zorgstelsel uitlegden aan de hand van de fictieve bejaarde patiënte Olivia, die borstkanker had. Prachtig om te zien hoe er de goede en minder goede punten werden belicht. En dat allemaal vanuit het perspectief van Olivia. Hoe raar is het bijvoorbeeld dat in een gespecialiseerd centrum bijvoorbeeld over Olivia werd vergaderd terwijl diegene die Olivia kénnen (huisarts, de behandelend gynaecoloog uit het streekziekenhuis) er niet bij betrokken zijn. Centrale rol in de zorg werd toegedicht aan de huisarts en dat lijkt mij heel goed.

Ik had ook een lezing uitgekozen die erg tegenviel. Het was een droge opsomming van data van onderzoek naar de kosten van een complexe patiënt. De titel had mij doen vermoeden dat de lezing ging over het omgaan met de complexe patiënt. En daar hebben wij nogal wat van in de wijk. Het was echter zó saai! Maar het mooie was dat ik hierin niet de enige was. Om mij heen verslapte de aandacht van mensen in de zaal. Er kwamen telefoons uit tassen. Er gingen zelfs mensen weg. Mijn buurvrouw zei op een gegeven moment tegen mij: en waar blijft nou de meneer Jansen? Dat was de fictieve patiënt waarmee de lezing begon. Hiephoi dacht ik! Dat is exact wat ik voelde! Het moet om de patiënt gaan en niet om de cijfers en dus het geld. Ik snap dat dat ook noodzakelijk is, maar niet besteed aan mij en tot mijn blijdschap dus ook niet aan veel van de mede congresgangers.

Er werd tijdens een plenaire sessie stilgestaan bij een co-assistent die tijdens een heftige nachtdienst op de neonatologie afdeling nogal vervelend te woord was gestaan (afgeblaft) door haar supervisor. Zij is op een bewust gekozen moment naar haar supervisor toe gegaan en heeft dit besproken, hoe moeilijk ze dat ook vond. Samen op het podium keken ze terug op dit voorval. Prachtig hoe kwetsbaar zij zich beiden durfden op te stellen. Met ook weer een mooie boodschap: Speak up! En durf kwetsbaar te zijn. Alleen zo krijg je verbetering. Het was zó inspirerend en zó pakkend dat ik op een gegeven moment helemaal vergeten was dat ik met 3500 mensen in een zaal zat.

Wat ook een geweldige lezing was, was die met de titel: “Break the rules for better care”. Twee prachtige jongedames, beiden verpleegkundigen, hielden een hilarisch betoog dat er niet om loog. Met als boodschap om je af te vragen: “Yes, this is the rule, but is it the right rule in this situation?”. Er werden voorbeelden genoemd, zoals die van een speelkamer op een kinderafdeling die buiten kantoortijden op slot zat. Ook werd de zaal gevraagd met elkaar te overleggen in groepjes en daarna voorbeelden te noemen. Het zet je wel aan het denken, en dat was precies de bedoeling. We hoeven niet ongehoorzaam te worden met zijn allen, maar een beetje kritisch mag best, vooral als dat in het belang van de cliënt en dus de zorg is.

Doe mee op 6 juni!

De laatste gezamenlijke sessie had de mooie titel: “Creating moments that matter”. Eigenlijk is dat waar ik mijn verhaal mee begon, namelijk: “het zijn de kleine dingen die het doen”. Precies dat wat ik ook belangrijk vind. Oogcontact, een compliment, het kan zoveel betekenen voor iemand. Iemand voelt zich gezien. Mag er zijn. En hoe mooi is het dat dit ook wordt uitgedragen op zo'n gigantisch groot internationaal congres! Daar waar beleidsmakers van de zorg, artsen, inspecteurs en andere hotemetoten bijeenkomen? Van over de hele wereld! Er is zelfs een dag in het leven geroepen om aandacht te vragen hiervoor. Op 6 juni is het What matters to you day! Doe jij ook mee? Bekijk hier wat je met je team kunt doen: http://www.whatmatterstoyou.scot.

Bedankt voor de mooie ervaring!
Maaike Strikwerda-Wichers

Dit nieuwsartikel is per december 2019 overgeplaatst van de oude website van V&VN naar de vernieuwde website. Eerder geplaatste reacties komen hiermee te vervallen. Wil je reageren op dit artikel? Praat verder op social media.