Het ontstaan van Osteoporose

Het ontstaan van osteoporose

Osteoporose oftewel botontkalking betekent letterlijk "poreuze botten". Er wordt te weinig bot gevormd of er is overmatig botverlies. Osteoporose komt vooral voor bij vrouwen na de menopauze.

Osteoporose betekent letterlijk poreuze botten. De aandoening wordt ook wel botontkalking genoemd. Er wordt te weinig bot gevormd of er is overmatig botverlies. Gevolg: broze botten die makkelijk kunnen breken. Osteoporose komt vooral voor bij vrouwen na de menopauze. Ook oudere mannen kunnen osteoporose krijgen.

Oorzaken
Continu wordt bot vernieuwd. Bij kinderen en jongvolwassen gaat de aanmaak sneller dan de afbraak, zodat de totale hoeveelheid bot in het lichaam toeneemt. Rondt het dertigste levensjaar is bij de meeste mensen de botmassa het grootst. Daarna gaat geleidelijk de afbraak sneller dan de opbouw van bot. Osteoporose ontstaat als de afbraak te snel gaat of als de vorming van vervangend bot achterblijft.

• Dit kan als in de opbouwjaren voor je dertigste jaar niet de optimale botmassa is bereikt (bijvoorbeeld door te weinig beweging en door een ongezond eet- en drinkpatroon.)
• Een gebrek aan oestrogeen kan bij vrouwen de oorzaak zijn van osteoporose na de menopauze.
• Het kan een gevolg zijn van hormonale stoornissen zoals schildklier- of nierafwijkingen.
• Het kan een gevolg zijn van bovenmatig gebruik van bepaalde geneesmiddelen, zoals corticosteroïden. Deze medicijnen zijn echter vaak van levensbelang; er mag niet plotseling mee worden gestopt.

Risicofactoren
Osteoporose is niet alleen een ziekte van ouderen, maar kan op elke leeftijd optreden. Er bestaan de volgende risicofactoren:

• Vrouwen hebben meer kans op osteoporose dan mannen. Vrouwen hebben minder botmassa en verliezen sneller bot door hormonale veranderingen tijdens de menopauze.
• Bij het ouder worden neemt de botmassa af, daardoor komt osteoporose meer voor bij ouderen.
• Mensen met een witte of gele huid hebben meer kans op osteoporose dan mensen met een donkere huid.
• Er zijn aanwijzingen dat osteoporose erfelijk is, maar dit is door wetenschappelijk onderzoek niet bewezen.

Beïnvloedbare risicofactoren

• Hormonen. Het risico op osteoporose wordt verhoogd door een verlaagd oestrogeenpeil bij vrouwen in en na de menopauze. Door abnormale afwezigheid van de menstruatie, bijvoorbeeld bij vrouwen met anorexia nervosa, of door te lage testosteronspiegel bij mannen.
• Roken en meeroken. De exacte rol van roken bij osteoporose is nog niet wetenschappelijk vastgesteld, maar uit epidemiologisch onderzoek blijkt dat roken bijdraagt aan zwakkere botten.
• Alcoholgebruik. Overmatig alcohol drinken remt de vorming van nieuw bot en verstoort het vermogen van het lichaam om calcium op te nemen. Dit risico is bij mannen groter dan bij vrouwen.
• Levensstijl. Een inactieve levensstijl zonder voldoende lichaamsbeweging verhoogt her risico op osteoporose. Denk ook aan langdurige bedrust bij ernstig zieken.
• Voedingspatroon. Te weinig calcium en vitamine D in de voeding verhoogt het risico op osteoporose.
• Medicijngebruik. Langdurig gebruik van corticosteroïden, buitensporig gebruik van schildklierhormoon of bepaalde soorten plastabletten verhogen het risico op osteoporose. Er zijn ook aanwijzingen dat langdurig gebruik van een anti-epilepticum en het gebruik van maagzuurremmers kan bijdragen aan het ontstaan van osteoporose.